به گزارش تابناک از قزوین به نقل از گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، واشینگتن پست در شماره امروز خود می نویسد «دونالد ترامپ،» نامزد تندور حزب جمهور خواهان آمریکا با «فاجعه بار» خواندن توافق هسته ای با ایران ادعا کرده که توافق کنونی را پاره خواهد کرد و در مذاکراتی سخت گیرانه تر، از ایران امتیازات بیشتری خواهد گرفت.
این سخنان به گوش ایران هم رسیده و آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در وب سایت رسمی خود نوشت اگر آمریکا «این توافق را پاره کند، ایران هم آن را به آتش خواهد کشید.»
اما آیا ترامپ راست می گوید؟ آیا کسی می تواند به میل خود از میز مذاکره کنار بکشد و ایران را مجبور کند مفاد مورد نظر آمریکا را بپذیرد؟ نکند ترامپ ایران را تشویق می کند مخفیانه بمب اتمی بسازد و ایران فکر نمی کند هیچ کدام از دولت های آمریکایی بتواند در خصوص مفاد قرارداد، چانه زنی کند-و به این ترتیب هیچ قرارداد جدیدی امکان انعقاد نداشته باشد؟
کشورهایی مانند ایران توافق می کنند که برنامه هسته ای خود را معلق یا متوقف کنند به شرطی که مخالفانی مانند آمریکا، از خصومت خود کم کنند، مشوق هایی ارائه کنند و هر دو طرف دعوا، عملا برنده هستند.
در ازای توافق هسته ای، تحریم های هسته ای علیه تهران لغو شد. از بابت کاهش خصومت آمریکا، امنیت بیشتر شد و احتمال حمله به تاسیسات، از بین رفت و مبالغی که صرف هزینه های هسته ای می شد، خرج امور دیگر می شود.
در عین حال، آمریکا هم از تغییر در موازنه قدرت نظامی که ایران اتمی ایجاد می کرد، در امان است. توقف برنامه هسته ای ایران برای آمریکا خوب است: مخالفان کشورهای مسلح به سلاح اتمی، در بحران های نظامی بیشتری درگیر می شوند و ایران برای نیل به این هدف، زرادخانه اتمی بزرگی درست می کرد. در واقع، این توافق، با هزینه بسیار کمی برای واشینگتن منعقد شد: اولا کاهش تحریم ها و آزادسازی دارایی های ایرانیان.
به علاوه، کشورهایی مانند ایران در شرایط خاص، بیشتر موافقند با توافق های بلند مدت کنار بیایند. شاید کشورهای بالقوه هسته ای، در ابتدا وسوسه شوند که سود کوتاه مدت را دریافت کنند و در عین حال، مخفیانه به تولید سلاح هسته ای مشغول باشند. بعد هم که چرخه تولیدشان تمام شد، هم از مزایا استفاده کرده اند و هم باید به رسمیت شناخته شوند.
در واقع، اگر چنین توافقی مبنای درستی داشته باشد، هزینه های پایبندی به آن، از نقضش بسیار بیشتر است. زیرا ادامه برنامه قبلی، ارزش ریسک ندارد. اما این در صورتی درست خواهد بود که مشوق های آینده، برای کشور توافق کننده وجود داشته باشد. اگر قرار باشد توافق ها قطع شود، تحریم ها برگردد و به ضرر آن کشور تمام شود، صرفه ای هم در کار نخواهد بود.
به همین دلیل آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در نامه سرگشاده اکتبر 2015 به حسن روحانی، رئیس جمهوری پیام داد «تحریم های جدید به هر بهانه ای که باشد، در حکم نقض توافق خواهد بود» و ایران برنامه هسته ای خود را از سر خواهد گرفت.
برای همین است که تهدید ترامپ به پاره کردن توافق هسته ای و اجرای دوباره مذاکرات، شمشیر دولبه است. تصور کنید ایران به این نتیجه برسد که اکنون یا آینده ای دور و نزدیک، مجبور است دوباره سر میز مذاکره برگردد. آن وقت برای ساختن سلاح اتمی، دلیل بسیار خوبی خواهد داشت-تا بتواند در موقع لزوم، با دست پر به مذاکرات برود. آن وقت است که مزایای پایبندی به توافق، به ضررهایش نمی ارزد. و اگر ایران چنین کاری کند، همه از آن آسیب می بینند. تصور کنید ایران در آن صورت چه معادلاتی را در خاورمیانه بر هم خواهد ریخت. جالب این جاست که سیاستمداران آمریکا در اجرای هدف خود برای توقف ایران اتمی، دقیقا از همین جانب شکست خواهند خورد.