کد خبر: ۳۶۶۸۵۲
تاریخ انتشار: ۰۶ بهمن ۱۳۹۵ - ۱۱:۱۰ 25 January 2017
تغيير اقليم ، به نوسان در اقلیم جهانی زمین یا در اقلیم‌های منطقه‌ای در طول زمان اشاره می‌کند. تغيير اقليم به معناي عام كلمه، به اقليم و چگونگي تغييرات و نوسانهاي آن در دوره هاي آماري و يا دوران هاي متفاوت زمين شناسي مي پردازد و علل وقوع آن به دو دسته كيهاني و زميني تقسيم مي شود. بخشي از دلايل تغيير اقليم در دوره هاي آماري مربوط به فعاليتهاي بي رويه انسان و به ويژه فعاليتهاي صنعتي  و افزايش گازهاي گلخانه اي است. علت تغییر آب و هوا ورود بیش از حد گازهای گلخانه ای از طرق مختلف به جو می باشد که یکی از موارد آن مدیریت ناصحیح پسماندهاست. توليد و تركيب پسماند در بين كشورها و درون آنها منفاوت مي باشد كه اين تفاوت در درجه نخست به دليل تفاوت در شهرنشيني و مسائل رفاهي است.  مطالعات انجام گرفته در زمينه تغيير اقليم، عمدتا بر محور تغييرات دما متمركز بوده است. عوامل خارجی که می‌تواند اقلیم را شکل دهد اغلب نیرو‌های اقلیمی نامیده می‌شوند شامل فرآیندهایی همچون نوسانات در تابش خورشیدی، گردش (وضعی) زمین، و مقادیر (تمرکز) گازهاي گلخانه‌ای. عوامل موثر انسانی، فعالیتهایی هستند که به وسیله آن انسانها محیط را تغییر داده و بر اقلیم تاثیر می‌گذارند. انسان با مصرف بی رویه سوخت‌های فسیلی، قطع درختان، احداث سدهای بزرگ، خشکاندن باتلاق‌ها، افزايش آلاينده ها و سرانجام گسترش مناطق مسکونی باعث افزایش میزان گازهای گلخانه‌ای و کاهش سیستم‌های طبیعی ذخیره این گازها و در نتیجه تغییر اقلیم در مقیاس محلی، منطقه‌ای و جهانی شده است. بزرگترین عامل مورد نظر کنونی افزایش سطح CO2 در اثر احتراق سوختهاي فسیلی است که در نتیجه آنها ذرات معلق در جو موجب اعمال اثر سرد سازی (بر اقلیم) می‌شود. عوامل دیگر، از جمله استفاده از زمین، استهلاک ازن، و تخریب جنگلها نیز بر اقلیم تاثیر گذار هستند. با آغاز انقلاب صنعتی در دهه ۱۸۵۰ و شتابگیری آن تاکنون، مصرف سوختهای فسیلی توسط بشر موجب بالا رفتن سطح CO2 شده‌ و  این میزان نيز در حال افزایش است. تجزيه تدريجي كربن در محل دفن زباله ها، منجر به انتشار گازهاي گلخانه اي مي گردد. متان نيز همانند دي اكسيد كربن، يكي از گازهاي گلخانه اي است كه انتشار آن مي تواند مشكلات تغيير اقليم را به وجود بياورد. وقوع سيلابهاي مخرب نيز يكي از آسیب‌های ناشی از تغییر اقلیم در بخش منابع طبیعی است. اين موضوع با توليد پسماند ارتباط دارد. يعني حجم روزافزون زباله و ضایعات  می تواند يكي از علل وقوع سیل باشد که در كشور ما اين اتفاق افتاده است. چراكه توليد زباله در كشورمان در حال افزايش است. الگوی نامناسب تولید پسماندها، تفکیک غیر بهداشتی زباله و مخلوط بودن زباله های خطرناک با پسماند شهری سبب آلودگی خاک شده است .در سال‌هاي اخير سيلاب‌هاي به‌وقوع پيوسته در سطح كشور گواه اين موضوع است. سيلاب‌ استان‌هاي گلستان، مازندران، گيلان، خوزستان، سيستان و بلوچستان و قم نمونه‌هاي بارزي از خسارات سيلاب در ايران است.همچنين با توسعه مناطق شهري و تجاوز آن‌ها به حريم رودخانه‌ها و آبراهه‌ها، سيلاب‌هاي شهري نيز افزايش يافته است. همچنين تغییرات اقلیمی می‌تواند از تغییرات درون سیستم‌های اقیانوسی- جوی حاصل شود. بسیاری از شرایط اقلیمی نظير نوسان جنوبی ال نینو، نوسان دهه‌ای پاسیفیک، نوسان اقیانوس اطلس شمالی، نوسان اقیانوس منجمد جنوبی جريانهاي گلف استريم و اثر پروانه اي مي توانند باعث تغيير اقليم شوند.
توسعه شهر نشینی و فعالیت های انسانی و همچنین فرآیند ساخت و سازهای شهری خواه ناخواه بر شرایط اقلیمی شهر تأثیر می گذارد، زیرا فرآیند شهر نشینی همراه است با:
1- کاهش و یا نابودی پوشش گیاهی طبیعی زمین که در نتیجه باعث جذب انرژی تابشی بیشتری توسط زمین شده و باعث تغيير اكولوژي و ميكروكليماي آن منطقه مي شود.
2- توسعه ساخت و سازهای شهری بخصوص در سطوح گسترده و ارتفاع زیاد بر جریان هوا تأثیر می گذارد.
3 - فعالیت های مختلف انسانی مانند حمل و نقل . مراکز تولیدی و … پیوسته همراه با مصرف انرژی بوده که در پروسه تولید، مقداری از آن در فضا پراکنده می شود و افزایش دمای شهر را بدنبال دارد .
4-جمعیت فعال و متراکم شهری به میزان زیادی انرژی گرمایی تولید می کند.
5- فعالیت های مختلف انسانی به تولید میزان زیادی از انواع گازها، بخارات،گرد و غبار، منجر می شود.
6-با افزايش جمعيت شهر، توليد زباله ها نيز افزايش يافته و به همان ميزان نيز تردد خودروهاي جمع آوري پسماند در سطح شهر افزايش مي يابد.
یکی از اهداف اصلی برنامه‌ریزی و طراحی شهری، ایجاد سلامت، آسایش و امنیت برای انسان‌هاست، اما با گرم شدن کره زمین، آلودگی هوا و تغییر اقلیم شهری، سلامت و مطلوبیت فضاهای زیستی شهرها به مخاطره افتاده است. باید اهمیت برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری شهرها به منظور تاب‌آوری آن‌ها در برابر تغییرات اقلیمی شهری مورد توجه قرار گیرد. اثرات تغییرات اقلیمی بر شهر و شهروندان در زمینه‌های محیطی، اجتماعی و اقتصادی مخرب و زیان‌بار است و یکی از چالش‌های اصلی شهرها در این زمینه افزایش منابع حرارتی است که به پدیده جزایر گرمایی شهری مشهور است. شرایط گرمایی جدید در شهرها بر مصرف انرژی و آسایش حرارتی افراد در مقیاس کلان اثرگذار است و خسارات سنگینی را به بار می‌آورد. تاب‌آوری به عنوان یکی از دیدگاه‌های نوین برای پاسخ به تغییرات سریع و یا تدریجی، نیازها و پیچیدگی‌های روزافزون شهرها در جهت کاهش تأثیرات جزایر گرمایی شهری است. تاب‌آوری، توانایی یک سیستم و جامعه‌ می‌باشد که در معرض مخاطرات قرار گرفته است تا در مقابل این شرایط مقاومت کرده، آن‌ها را جذب کند، با آن‌ها همساز شده و در نهایت تأثیرات مخاطرات را با رفتاری کارآمد، به موقع و به‌جا از طریق حفظ و بازسازی ساختارهای اولیه بکاهد. در نتیجه، بحث تاب‌آور کردن شهرها بسیار مهم و حیاتی برای مقابله با تأثیرات منفی و تغییرات اقلیم است. نظام مدیریت شهری در صف اول مواجهه با پیامدها و تبعات تغییرات اقلیمی است و شهروندان در اولین برخورد با مشکلات ناشی از این تغییرات آب و هوایی توقعات خود را از مدیریت شهری طلب می کنند اما در واقعیت ابزار اصلی سیاستگذاری در برخورد با این پدیده خارج از دسترس شهرداریها و شوراهای شهر است. اما مدیریت شهری تلاش دارد تا در حد امکان در خصوص این پدیده تأثیرگذار باشد.
از زمان تشکیل بلدیه در قزوين یعنی سال1286 ،جمع‌آوری زباله و نظافت شهر یکی از وظایف اصلی آن بود. زباله‌ها، 109سال پیش توسط کارگران، جمع‌آوری و در محل‌هایی در سطح شهر تلنبار و سپس به وسیله اسب و قاطر به حومه شهر منتقل و تخلیه می‌شد. چندی بعد در اثر گسترش شکایات شهروندان و به منظور حفظ اقليم شهر، محل دفن زباله ها تغيير كرد. از آن زمان تا سال 1384، فعاليتهاي مختلفي در سطح شهر جهت جمع آوري و مديريت زباله ها و حفظ اقليم انجام شد. اما از سال84 به بعد و همزمان با تشكيل «سازمان مدیریت پسماند شهرداری قزوين» همه‌‌چیز رنگی دیگر به‌خود گرفت تا مدیریت و همه امکانات برای حفظ اقلیم شهر بسیج شوند. این سازمان با برنامه‌های مختلف تلاش کرد نحوه مدیریت پسماند برای حفظ اقلیم را ارتقا دهد. از این‌رو کار ساخت مراکز مدیریت پسماند و تفکیک زباله از یک سو و بهره‌گیری از ظرفیت‌های زباله به‌عنوان «طلای کثیف» به کمک شهرداری آمد و طرح‌هایی سودمند برای حفظ اقلیم شهر شکل گرفت. برای نجات محیط زیست با مدیریت پسماند كه يكي از راههای مقابله با تغییرات اقلیم است دو نقطه اشتراک و تفاوت وجود دارد؛ اینکه رفتار انسان باید تغییر کند نقطه مشترک است و محل تفاوت در این است که چه کسی حاضر است رفتارش را تغییر دهد؟ آمار تولید پسماند در شهرها بسیار بیشتر از روستاهاست. برای مدیریت پسماندها بیشترین مطلوبیت تا کمترین آن را می توان این گونه برشمرد: جلوگیری از تولید پسماند، کاهش تولید، استفاده مجدد، بازیافت، بازیابی، پردازش و دفن است. به طور كلي از نقطه نظر تأثير اقليمي، مزاياي پيشگيري از توليد پسماند نسبت به ساير روشهاي مديريت پسماند، برجسته تر است. در نتيجه ي پيشگيري از توليد پسماند، نه تنها از انتشارات گازهاي گلخانه اي ناشي از تصفيه و دفع پسماند جلوگيري مي شود بلكه مزاياي قابل توجه ديگري در رابطه با جلوگيري از انتشار گازهاي گلخانه اي حاصل از استخراج كمتر منابع خام و توليد مواد اوليه نيز وجود دارد.مشخص شده است كه بعد از جلوگيري از توليد پسماند، بازيافت بالاترين ميزان مزاياي اقليمي در مقايسه با ساير روشهاي مديريت پسماند را دارد. كاهش گازهاي گلخانه اي مرتبط با بازيافت مواد نظير پلاستيك، شيشه و كاغذ يكي از مزاياي مهم اين كار به حساب مي آيد. مزاياي اقليمي بازيافت مواد خصوصاً پلاستيك از پسماندهاي شهري به دليل جلوگيري از توليد گاز متان، بسيار بيشتر از دفن آن در لندفيلهاست.تنها با انجام چند كار ساده مي توان از توليد زياد پسماند جلوگيري كرد. با كاهش توليد زباله، ميزان تردد خودروهاي جمع آوري كننده پسماند در سطح شهر كاهش يافته و تا حدي مانع  تغيير اقليم با افزايش بيشتر دما مي گردد  چراكه بخشی از اشعه های خورشید که به زمین می تابند در دام گاز دی اکسید کربن می افتند و این گاز، انرژی خورشید را به صورت انرژی گرمایشی درمی آورد و در اختیار انسان قرار می دهد که مفید است اما وقتی تعداد مولکول های دی اکسید کربن ، متان و گازهای دیگر جو در اثر تردد زياد خودروها افزايش مي يابد، کره زمین گرمتر و گرمتر می شود. در نهايت، بخش پسماند قادر است از طريق برخي از فعاليتها، انتشار گازهاي گلخانه اي را كاهش دهد. 1- كاهش استفاده از مواد اوليه براي توليد،  به واسطه ي جلوگيري از توليد پسماند و بازيابي مواد.        2- توليد انرژي به منظور جايگزيني با انرژي مشتق از سوحتهاي فسيلي. 3-ذخيره سازي كربن در محلهاي دفن. درحقيقت بخش پسماند مي تواند از طريق مشاركت همه ي شهروندان به كاهش گازهاي گلخانه اي از طريق پيشگيري از توليد پسماند، بازيابي مواد و انرژي كمك كند.  

برچسب ها: تابناک ، قزوین
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار