میترا بهرامی: یکهزار و ۲۰۰ کیلومتر کانال در پیچ و خم قزوین، نعمت و موقعیتی است که برای انتقال آب در سطح استان اختصاص یافته است تا آب حیات را در جایجای پیکر آن روان کند؛ اما برخی بیمبالاتیها در این شریانهای زندگی، مرگ را جریان بخشیده است.
داس مرگ، بهار و تابستان هر سال تعدادی از آدمها را در مزارع زلال اما سرکش این آبها درو میکند و امسال تا هشتم مردادماه جان ۱۵ نفر را گرفته است.
در برخی مسیرها حادثه بیشتر رخ میدهد و مرگهای پیدرپی و غرقشدگیهای متعدد، موقعیت آنها را حساستر میکند؛ چه، آب در کانالها، سدها و رودخانههای این مسیرها وحشیتر و در عین حال فریبندهتر است.
شناسایی ۳ نقطه حادثهخیز
اینک سه نقطه حادثهخیز بزرگ در مسیر کانالها و رودخانههای استان شناسایی شده است. این را ایرج زاهدپور، سرپرست ادارهکل مدیریت بحران استانداری قزوین میگوید و توضیح میدهد: این نقاط شامل سد و رودخانه زیاران، مسیر نجفآباد به سمت قزوین و همچنین محدوده مهرگان است.
زاهدپور میافزاید: در مسیر مهرگان به قزوین و برخی دیگر از مسیرها فنسکشی انجام شده و هشدارها از طریق دهیاریها، مردم و رسانهها داده شده است؛ با این حال، حوادث مرگبار غرقشدگی همچنان به وقوع میپیوندد.
زیاران و غمهایش
زیاران اما در میان آبهای استان با ظاهر آرام خود به بیرحمی و فریبندگی شهره شده است؛ چنانکه برخی «زیبای خفته» میخوانندش.
رودخانه مرگ، چند سال پیش جان پسربچهای را که در پی لغزیدن دمپایی به دنبال آن رفت و در آب افتاد، گرفت و جان پدرش را نیز داشت میگرفت؛ آنهنگام که خود را برای نجات فرزند به داخل آب انداخت، امابه کمک خانواده اش نجات یافت.
جان تازهداماد ۲۲ ساله نظرآبادی را و زن ۲۷ ساله دیگری را هم گرفته است و آن زن و مرد کرجی که تازهترین قربانیانش بودند و پیش از آنها، جوانی که هنگام عکس گرفتن به داخل رودخانه سقوط کرد، آخرین ایستگاه زندگی شان را در آبهای زیاران تجربه کردند.
شرکت آب منطقهای مسئول ایمنسازی است
فرماندار آبیک در این میان، شرکت آب منطقهای را مقصر حوادث غرقشدگی و مسئول ایمنسازی حواشی رودخانه و سد زیاران میداند و از هزینه نکردن این شرکت برای فنسکشی مسیر رودخانه زیاران گلایه میکند.
علی رحمانی میگوید: در زمینه غرقشدگیها باید دو مقوله بررسی شود که یکی از آنها فرهنگسازی و دیگری اقدامات سختافزاری مربوط به ایمنسازی نظیر فنسکشی است.
رحمانی اضافه میکند: از مسیر پنج کیلومتری رودخانه زیاران فقط ۷۰۰ متر فنسکشی شده است که بخشهایی از آن را مردم از بین بردهاند.
وی با بیان اینکه نمیتوان مردم را از ورود به حوالی رودخانه منع کرد، ادامه میدهد: متولی فرهنگسازی و جلوگیری از وقوع حوادث اینچنینی شرکت آب منطقهای استان است.
فرماندار آبیک تصریح میکند: شرکت آب منطقهای موظف به اختصاص و صرف بودجه برای ایمنسازی است و باید از منابع داخلی و ملی خود برای فرهنگسازی اختصاص دهد.
رحمانی خاطرنشان میکند: همچنین با توجه به اینکه بیش از ۷۰ درصد غرقشدگان رودخانه زیاران از استانهای دیگر هستند، ضروری است برای آگاهسازی آنان نسبت به خطرات موجود و ایمنسازی محل اقدام شود.
سازمان برنامه و بودجه میزان اعتبارات را تعیین میکند
حمید پویا، مدیرعامل شرکت آب منطقهای قزوین با بیان اینکه اعتبار ایمنسازی را سازمان برنامه و بودجه مشخص میکند، میگوید: سد زیاران ۲۵۰ هزار مترمکعب ظرفیت دارد و هر سال که آب بیشتری از سد طالقان داشته باشیم، حوادث بیشتری رخ میدهد.
پویا با بیان اینکه مردم باید برای حفظ جان خود از ورود به داخل کانال خودداری کنند، میافزاید: هماکنون ۸۰۰ متر از بالادست سد زیاران فنسکشی شده، در برخی بخشها نیز نسبت به نصب گاردریل اقدام شده است و حتی در مواردی نیز نیروهای گشت برای جلوگیری از ورود به بستر رودخانه به کار گرفته شده اند.
فریب ظاهر زیبای آب کانال را نخوریم/ مرگ در کمین است
وی اضافه میکند:باوجود تمام این اقدامات و توصیههایی که هر سال در این باره صورت میگیرد، برخی افراد موارد ایمنی را رعایت نمیکنند و حاصل آن، وقوع حوادث تلخ برای هموطنان است.
چندین بار برای یافتن جنازه غرقشدگان به ویژه در سد زیاران، پس از روزها جستوجو با بهکارگیری تجهیزات و نیروهای امدادی متعدد، این دستگاهها ناچار به تخلیه آب سد شدهاند که دهها میلیون تومان هزینه برای آن صرف شده است.
میشد پیش از وقوع حادثه، علاج آن کرد و همین دهها میلیون تومان را برای ایمنسازی و انجام یک کار فرهنگی قوی برای آگاهیبخشی به مردم هزینه کرد.
در این حوالی اما جانها با آبها میروند. این اطراف، برخی در رود غفلت و بیاحتیاطی خود و سهلانگاری دیگران غرق میشوند و در کشاکش تقسیم بار مسئولیتها و بیتوجهی مسئولان جان میسپارند.