به موجب ماده يك قانون مجازات جرايم نيروهاي مسلح مصوب 1382، قانون تعيين حدود صلاحيت دادسراها و دادگاه هاي نظامي و مجوزهاي حضرت امام خميني(ره) و مقام معظم رهبري، به جرايم خاص افراد گروه‌های 11 گانه در دادسراها و دادگاه هاي نظامي رسيدگي مي شود
کد خبر: ۸۰۳۷۲۲
تاریخ انتشار: ۱۷ آذر ۱۳۹۸ - ۰۷:۱۰ 08 December 2019

به گزارش تابناک سیستان و بلوچستان به موجب ماده يك قانون مجازات جرايم نيروهاي مسلح مصوب 1382، قانون تعيين حدود صلاحيت دادسراها و دادگاه هاي نظامي و مجوزهاي حضرت امام خميني(ره) و مقام معظم رهبري اشخاصي كه به جرايم خاص آنان در  دادسراها و دادگاه هاي نظامي رسيدگي مي شود، عبارتند از:


1- كاركنان ستاد كل نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران و سازمان هاي وابسته؛
كليه پرسنلي كه در ستاد كل نيروهاي مسلح انجام وظيفه مي نمايند به موجب قانون، نظامي محسوب مي شوند. ستاد كل ارگاني مستقل از ساير نيروهاي مسلح و داراي شخصيت حقوقي مستقل است.

2- كاركنان ارتش جمهوري اسلامي ايران و سازمان هاي وابسته؛
كاركنان ارتش جمهوري اسلامي ايران و سازمان هاي وابسته به مجموعه پرسنل فرماندهي كل ، ستاد ، نيروي زميني ، نيروي هوايي ، نيروي دريايي و سازمان هاي وابسته اطلاق مي شود.
كادر ثابت ارتش به پرسنلي اطلاق مي گردد كه براي انجام خدمت مستمر در ارتش استخدام مي شوند و به سه دسته تقسيم مي گردند :
الف ) نظاميان : كاركناني اند كه پس از طي آموزش لازم به يكي از درجات پيش بيني شده در اين قانون نائل مي شوند واز لباس وعلائم خاص نظامي استفاده مي نمايند .
ب) كارمندان : پرسنلي هستند كه براساس مدارج تحصيلي يا مهارت تجربي وتخصص استخدام شده و بدون استفاده از درجات ، علائم و لباس نظامي به يكي از رتبه هاي پيش بيني شده در قانون نائل مي شوند.
ج ) محصلان : كاركناني هستند كه به منظور خدمت در كادر ثابت، استخدام و قبل از انتصاب در يكي از مشاغل مندرج در اين قانون در يكي از مؤسسات آموزشي ارتش يا وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته يا به هزينه آنها مشغول تحصيل مي باشند .
منظور از سازمان هاي وابسته به ارتش، سازمان هاي عقيدتي سياسي و حفاظت اطلاعات هستند.

3- كاركنان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و سازمان هاي وابسته؛
– كاركنان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و سازمان هاي وابسته، به مجموعه كاركنان فرماندهي كل ، ستاد ، نيروي زميني، نيروي هوافضا، نيروي دريايي، نيروي قدس و سازمان هاي وابسته از جمله بسيج مستضعفين اطلاق مي شود.
-كادر ثابت سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به پرسنلي اطلاق مي شود كه براي انجام خدمت مستمر در سپاه استخدام مي شوند و عبارتند از:
الف ) پاسداران رسمي ( نظاميان ): پاسداران رسمي پرسنلي هستند كه به استخدام سپاه در آمده و پس از طي دوره هاي آموزشي لازم به يكي از درجات پيش بيني شده در اين قانون نائل واز لباس و علائم نظامي استفاده مي نمايند.
ب) كارمندان: پرسنلي هستند كه براساس مدارج تحصيلي يا مهارت تجربي و تخصص استخدام شده و بدون استفاده از درجات ، علائم و لباس نظامي به يكي از رتبه هاي پيش بيني شده در قانون نائل مي شوند.
ج ) محصلان: كاركناني هستند كه به منظور خدمت در كادر ثابت استخدام و قبل از انتصاب در يكي از مشاغل مندرج در اين قانون در يكي از مؤسسات آموزشي سپاه يا سازمان هاي وابسته يا به هزينه آن ها مشغول تحصيل مي باشند .
د)بسيج:
-  در تعريف بسيجي آمده است: « پرسنل بسيجي به افرادي اطلاق مي شود كه جهت تحقق ارتش بيست ميليوني تحت پوشش سپاه در مي آيند.»
- به موجب ماده 35 قانون اساسنامه سپاه: « هدف از تشكيل بسيج مستضعفين ايجاد توانايي هاي لازم در كليه افراد معتقد به قانون اساسي و اهداف انقلاب اسلامي  به منظور دفاع از كشور، نظام جمهوري اسلامي هم چنين كمك به مردم هنگام بروز بلا و حوادث غيرمترقبه با هماهنگي مراجع ذي ربط مي باشد. »
-  به موجب بند (3) ماده (15) قانون آيين دادرسي دادگاه هاي عمومي وانقلاب مأمورين نيروي مقاومت بسيج كه به موجب قوانين خاص و در محدوده وظايف محوله ضابط دادگستري محسوب مي شوند ، جزء ضابطين خاص دادگستري محسوب مي شوند.
- اعضاي بسيج عبارتند از:
الف ) بسيجي عادي : عموم اقشار معتقد به قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و اهداف انقلاب اسلامي هستند كه پس از گذراندن دوره آموزش عمومي به خدمت ارتش بيست ميليوني در آمده و سازماندهي مي شوند.
ب ) بسيجي فعال : آن دسته از بسيجيان عادي كه واجد شرايط لازم بوده و پس از گذراندن دوره آموزشي، سازماندهي شده و در انجام مأموريت هاي محوله با سپاه همكاري مي كنند .
ج ) بسيجي ويژه ( پاسداران افتخاري ):پرسنلي هستند كه صلاحيت هاي يك پاسدار را دارا مي باشند و پس از گذراندن آموزش هاي لازم سازماندهي شده و متعهد مي گردند تا به هنگام نياز به طور تمام وقت در اختيار سپاه قرار گيرند.

4- كاركنان وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و سازمان هاي وابسته؛
- وزارت دفاع بخشي از دولت است كه مسؤوليت نيروهاي مسلح را در قالب قوانين و دستورات فرماندهي كل قوا به عهده دارد.
- مهمترين وظايفي را كه اين وزارت خانه مطابق قانون عهده دار است، عبارتند از :
الف) بررسي و تحصيل بودجه و اعتبار نيروهاي مسلح وسازمان هاي وابسته به آن؛
ب) ساخت و توليد اقلام مورد نياز نيروهاي مسلح و انجام تحقيقات صنعتي لازم در اين جهت؛
ج) نوسازي، بازسازي و تعميرات اساسي وسايل و تجهيزات نيروهاي مسلح كه خارج از مقدورات آن نيروهاست و هدايت و هماهنگ نمودن تحقيقات صنعتي نيروهاي مسلح؛
د) آموزش و تربيت كادر متخصص و مورد نياز وزارت و سازمان هاي وابسته و سازماندهي عناصر سازماني تابعه؛
هـ) انجام كليه خريدهاي خارجي مورد نياز وزارت و سازمان هاي وابسته بر اساس تدابير فرماندهي كل قوا و هم چنين تهيه و تأمين خريدهاي داخلي اقلام مشترك مورد نياز نظامي به تشخيص ستاد كل؛
و)دفاع از نيروهاي مسلح و سازمان هاي وابسته به آن در مراجع قضايي؛
ز) اداره امور املاك نيروهاي مسلح و سازمان هاي وابسته از نظر حقوقي وقانوني؛
ح) تهيه وتأمين زمين مورد نياز و احداث ساختمان نيروهاي مسلح.
-كاركنان سازمان اتكا نيز نظامي محسوب مي شوند و رسيدگي به جرايم آن ها كه در حين خدمت يا در ارتباط با وظايف خاص نظامي مرتكب مي شوند، در صلاحيت سازمان قضايي نيروهاي مسلح است.
- به جرايم مالي اعضاي هيأت مديره شركت هاي تعاوني وابسته به نيروهاي مسلح بنا به نظر اداره حقوقي قوه قضائيه در ارتباط با وظايفشان در اين شركت ها در دادگاه هاي نظامي رسيدگي مي شود.
 - از سازمان هاي وابسته به وزارت دفاع و پشتيباني، سازمان عقيدتي سياسي وحفاظت اطلاعات را مي توان نام برد.

5-كاركنان نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران؛
- در سال 1369 نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران از ادغام شهربانی، ژاندارمری، کمیته انقلاب اسلامی، پلیس قضایی و حراست وزارتخانه‌ها تشكيل گرديد.
- كاركنان نيروي انتظامي عبارتند از :
الف ) پايوران ( نيروهاي كادر ثابت )؛
ب ) پيماني ( نيروي استخدام موقت ، معمولاً 5 ساله ) ؛
ج ) وظيفه ( نيروهاي سرباز اعم از سرباز عادي يا درجه دار و افسر ).

6-كاركنان وظيفه از شروع خدمت تا پايان آن؛
- خدمت سربازي عبارت است از : « مدت زماني كه اتباع ذكور هر كشور پس از رسيدن به سن بلوغ برابر مقررات و قوانين آن كشور مكلف به انجام وظيفه در يكي از نيروهاي مسلح مي باشند .
- پرسنل وظيفه كساني هستند كه مطابق قانون خدمت وظيفه عمومي در يكي از دوره هاي ضرورت، احتياط يا ذخيره مشغول به خدمت مي باشند.
- در كشور ما افراد حداكثر تا اول ماه تولد در سالي كه درآن به سن 18 سال تمام مي رسند، مشمول سربازي مي باشند.
- آغاز سربازي از تاريخي است كه در دفترچه به عنوان تاريخ اعزام قيد شده است.
- مشمولان زير ديپلم كه به صورت حضوري مشغول به تحصيل بوده و سال اعزام آن‌ها سپري شده است، درصورت ترك تحصيل حداكثر تا يك سال مهلت دارند كه وضعيت مشموليت خود را روشن نمايند.
-مشمولان فارغ‌التحصيل دانشگاه‌ها درصورت فراغت از تحصيل حداكثر تا يك سال  مهلت دارند كه وضعيت مشموليت خود را روشن نمايند. مشمولان دانشجو در صورت ترك تحصيل، انصراف و يا اخراج از دانشگاه، حداكثر تا يك سال مهلت دارند كه وضعيت مشموليت خود را روشن نمايند.
- مدت دوره ضرورت در حال حاضر 24 ماه و در صورتي كه مشمولان مازاد برنياز يا كمتر از  تعداد مورد نياز باشند ستاد كل نيروهاي مسلح با اجازه فرمانده معظم كل قوا مي تواند اين مدت را كمتر يا بيشتر نمايد.
- بر همين اساس، مدت خدمت مقدس سربازی در حال حاضر در مناطق جنگی و امنیتی 18 ماه، محروم و بد آب و هوا 19 ماه و سایر مناطق 21 ماه و مراکز دولتی 24 ماه است.
- در زمان جنگ و بسيج همگاني در صورت لزوم ، كساني كه به علتي در زمان صلح از معافيت خدمت دوره ضرورت استفاده نموده اند نيز به خدمت احضار خواهند شد.
- غیبت با فرار از سربازی متفاوت است. مشمول غايب به کسی گفته مي شود که در مهلت مقرر كه از طرف سازمان وظيفه عمومي اعلام گرديده خود را برای انجام سربازی معرفی نمی‌کند اما سربازي فراري کسی است که به خدمت سربازی اعزام و پس از اخذ مرخصی از محل خدمت یا خارج‌شدن از محیط، دیگر باز‌نمی‌گردند. به جرايم سربازان فراري در سازمان قضايي نيروهاي مسلح رسيدگي مي شود.
- اگر غيبت افرادي كه در موعد مقرر خود را برای انجام سربازی معرفی نكرده اند از یک سال بیشتر شود علاوه بر اضافه خدمت به عنوان سرباز فراری به سازمان قضايي نيروهاي مسلح معرفي مي شوند.
- به مشمولاني که غيب آنان تا سه ماه است، سه ماه اضافه خدمت و بيش از سه ماه ، شش ماه اضافه خدمت تعلق مي گيرد .
- جرايم زمان خدمتِ پرسنل وظيفه ترخيص شده، قابل رسيدگي در محاكم نظامي است.
– چنان چه سربازي به تحمل اضافه خدمت محكوم شود تا زماني كه خدمت را به اتمام نرسانده نظامي محسوب مي شود و در صورت ارتكاب جرم خاص نظامي و انتظامي در سازمان قضايي نيروهاي مسلح محاكمه مي شود.


7- محصلان مراكز آموزش نظامي و انتظامي و مراكز آموزش وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح در داخل و خارج از كشور؛
محصلان، پرسنلي هستند كه قبل از انتصاب در يكي از مشاغل نيروهاي مسلح در يكي از مؤسسات آموزشي نظامي و انتظامي و وزارت دفاع يا به هزينه آنها مشغول تحصيل مي باشند. از نظر حقوق جزاي نظامي تاريخ شروع دوره آموزشي ، تاريخ قبول يك فرد به عنوان نظامي وآغاز نظاميگري به شمار مي آيد.


8- كساني كه به طور موقت در خدمت نيروهاي مسلح هستند و طبق قوانين استخدامي نيروهاي مسلح در مدت مزبور از اعضاء نيروهاي مسلح محسوب مي شوند.
اين افراد عبارتند از: كاركنان خريد خدمت، كاركنان قرار دادي ، كاركنان روز مزد و  پيمان كاري و داوطلبان غيرنظامي كه در مناطق عملياتي نيروهاي مسلح انجام وظيفه مي نمايند.
الف)پرسنل خريد خدمت :
پرسنل خريد خدمت به كساني اطلاق مي شود كه طبق مقررات مربوط ؛ خدمت مشخصي را برابر قرار داد معيني انجام مي دهند. برابر مقررات ارتش و وزارت دفاع و سازمان هاي وابسته به آن ها مي توانند از پرسنل بازنشسته مشمول قانون و ساير بازنشستگان دولت با حفظ وضع وحقوق بازنشستگي به طريق خريد خدمت استفاده نمايند.
ب)پرسنل قراردادي:
- پرسنل قراردادي كه در خدمت نيروهاي مسلح هستند نظامي محسوب مي شوند و مقررات نيروهاي مسلح نيز در خصوص اين افراد مجري خواهد بود ومانند قواي مسلح حق خروج از كشور را بدون تأييد و اجازه حفاظت اطلاعات يگان متبوع ندارند.
- پايان مدت قرارداد اين افراد در واقع پايان مدت نظامي گري آنان محسوب مي شود.
-كارگراني كه در ارتش جمهوري اسلامي خدمت مي كنند نيز از لحاظ مقررات كيفري و انضباطي مانند نظاميان با آنان رفتار خواهد شد.
ج)داوطلبان غيرنظامي در مناطق عمليات نيروهاي مسلح :
برمبناي قانون آن دسته از داوطلبان غيرنظامي كه از كاركنان دولت نبوده و به منظور همكاري با ارتش و نيروي انتظامي بر اساس ضوابطي كه از طرف وزارت دفاع تعيين مي شود در مناطق عملياتي قبول خدمت نموده ، مادام كه خدمت آنان در طول مدت عمليات جنگي مورد تأييد و نياز باشد از نظر امور كيفري و انضباطي مشمول قوانين ومقرراتي خواهند بود كه درباره سربازان احتياط مجري است.

*نكته مهم: به جرايم مرتبط با وظايف خاص نظامي يا انتظامي ، حين خدمت و كليه جرايم امنيتي افراد ذكر شده همچنين جرايمي كه در حين تحقيق و رسيدگي به جرايم خاص نظامي و انتظامي كشف مي شود، در دادسراها و دادگاه هاي نظامي رسيدگي مي شود.

9- كاركنان وزارت اطلاعات؛
به جرايم مربوط به تخلف كاركنان وزارت اطلاعات از وظايف قانوني خود همچنين جرايم اين قشر كه مشتمل بر اطلاعات طبقه بندي شده و اسرار جمهوري اسلامي است براساس مجوزها، سازمان قضايي نيروهاي مسلح رسيدگي مي نمايد.

10- اسراي ايراني و اسراي بيگانه؛
به جرايمي كه اسراي ايراني عضو نيروهاي مسلح در مدت اسارت مرتكب شده اند همچنين جرايم اسراي بيگانه در مدت اسارتشان در كشور، در سازمان قضايي نيروهاي مسلح رسيدگي مي شود .
 
11- پرسنل مأمور به خدمت در سازمان هاي ديگر؛
به موجب تبصره « 1 » ماده يك قانون مجازات جرايم نيروهاي مسلح به  جرايم نظامي و انتظامي كاركنان نيروهاي مسلح كه در سازمان هاي ديگر خدمت مي كنند در دادگاه هاي نظامي رسيدگي مي شود.

منبع: سازمان قضایی نیروهای مسلح سیستان و بلوچستان

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار