اصفهانی‌ها چندین سال است که زباله‌های خود را 2 روز در هفته از خانه بیرون می‌گذارند و مسئولان وقت شهرداری قم گمان می‌کردند با اجرای این طرح تولید زباله از سوی مردم 25 درصد کاهش می‌یابد و دردسرهای شهرداری برای جمع‌آوری و مدیریت 700 تن زباله از شهر قم التیام می‌یابد.
به گزارش تابناک قم، دهم بهمن‌ماه سال گذشته بود که شهرداری قم تصمیم گرفت زباله‌های منطقه پردیسان را به صورت یک شب در میان جمع‌آوری کند. این تصمیم درپی سفر مدیران این سازمان و اعضای شورای اسلامی شهر به اصفهان و بازدید از نحوه جمع‌آوری زباله و رفت و روب در این شهر صورت گرفت.
اصفهانی‌ها چندین سال است که زباله‌های خود را 2 روز در هفته از خانه بیرون می‌گذارند و مسئولان وقت شهرداری قم گمان می‌کردند با اجرای این طرح تولید زباله از سوی مردم 25 درصد کاهش می‌یابد و دردسرهای شهرداری برای جمع‌آوری و مدیریت 700 تن زباله از شهر قم التیام می‌یابد.
البته کسی توقع نداشت در این طرح به یک باره در هزینه‌های رفت و روب شهرداری کاهشی ایجاد شود، زیرا پیمان‌های خدمات شهری بر اساس حجم تولید زباله بود نه تعداد روزها و ساعت‌های کار. با این حال مدیران آن زمان شهرداری می‌گفتند این کار به رفتارسازی در زمینه تولید زباله در میان مردم کمک می‌کند.
شاید زندگی مردم در مجتمع‌های مسکونی در منطقه پردیسان موجب شد این منطقه به عنوان پایلوت این طرح انتخاب شود. شاید هم وجود طلاب و قشرهای فرهنگی یا نوع پیمان‌های خدمات شهری یا دور بودن از هسته مرکزی شهر در این انتخاب دخیل بود. به هر حال اما از بهمن ماه سال گذشته شهرداری این طرح را در پردیسان به صورت پایلوت اجرا می‌کند و هنوز هیچ منطقه دیگر شهری وارد این گردونه نشده است.
جشن گربه‌ها در پردیسان
سعید کریمی یکی از ساکنان پردیسان است که می‌گویند مردم این منطقه بیشتر به این طرح عادت کرده‌اند تا اینکه با آن کنار آمده باشند. او می‌گوید مردم زباله‌های خود را در مخازن نزدیک مجتمع می‌گذارند و خودروهای شهرداری که قبلاً هر شب این مخازن را تخلیه می‌کرد حالا یک شب در میان پیدا می‌شوند و غیر از این تغییری رخ نداده است.
به گفته وی رهاشدن زباله‌ها در مخازن و جمع‌آوری یک شب در میان آن از سوی شهرداری موجب شده گاهی که مخازن پر می‌شود و زباله‌ها کنار مخزن قرار می‌گیرند گربه‌ها سراغ کیسه‌های زباله بروند و صحنه‌های بدی مقابل مجتمع‌های مسکونی ایجاد شود.
مریم علوی هم از دیگر ساکنانی است که در پردیسان شاهد اجرای این طرح بوده و او هم تغییری در رفتار خودش و خانواده‌اش پس از اجرای این طرح حس نکرده است. او می‌گوید اگر مخزن زباله تر در خانه‌اش پر شود دیگر تحمل نگهداری‌اش را ندارد و آن را بیرون می‌گذارد؛ چه روز زوج باشد و چه روز فرد.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری قم اما معتقد است در پردیسان 70 درصد ساکنان در اجرای طرح جمع‌آوری زوج و فرد زباله به کمک شهرداری آمده‌اند و اگر مشکلی در سطح این منطقه دیده می‌شود ناشی از رفتار آن 30 درصد است.
مشارکت 70 درصدی
او می‌گوید همیشه کسانی که به هنجارهای اجتماعی عمل می‌کنند کمتر به چشم می‌آیند تا مردمی که مسیر نادرست را انتخاب کرده‌اند. در پردیسان هم 70 درصد مردم زباله‌های خود را در ساعت و روز مقرر بیرون می‌گذارند اما 30 درصد هم گویا نمی‌خواهند به قانون تمکین کنند که این آسیب رفتاری دامن خودشان و همسایگانشان را می‌گیرد و برایشان مشکلات بهداشتی ایجاد می‌کند.
سید عبدالله میرابراهیمی معتقد است برای حل این قبیل مشکلات باید بی‌تفاوتی را از میان مردم برداریم و فضایی ایجاد کنیم که وقتی شهروندی قوانین را رعایت نمی‌کند از سوی دیگر شهروندان مورد پرسش قرار بگیرد.
او می‌گوید این همان مفهوم امر به معروف و نهی از منکر در امور اجتماعی است که موجب می‌شود جامعه‌ای سالم‌تر و شهری زیباتر داشته باشیم.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری قم با اشاره به بالارفتن هر ساله هزینه خدمات شهری ابراز داشت: امسال برای رفت و روب شهر 52 میلیارد تومان هزینه کردیم، در حالی که سال گذشته این رقم 45 میلیارد تومان بود. برای سال آینده هم افزایش 15 درصدی پیش‌بینی کرده‌ایم. بخشی از این افزایش‌ها به دلیل بی‌توجهی مردم به مسائل شهروندی و تولید زباله بیشتر است.
وی معتقد است بخشی از مشکل به رفتارسازی‌هایی برمی‌گردد که در طول سال‌های قبل اتفاق افتاده است. مثلاً وجود یک مخزن زباله جلوی هر مجتمع در پردیسان این ذهنیت را برای برخی به وجود آورده که هر زمانی که بخواهند می‌توانند زباله خود را بیرون بگذارند. سازمان مدیریت پسماند درصدد است این مخازن را در زمان‌های خاصی با همکاری مدیریت مجتمع‌ها بیرون بگذارد تا این مشکل برطرف شود.
با این حال میرابراهیمی در مجموع از اجرای این طرح در پردیسان راضی است و می‌گوید برای آن اقلیتی که ممکن است در قبال چنین طرح‌هایی لجبازی داشته باشند هم فکرهایی کرده است و در گام بعد با روش‌های قانونی سراغ آنها می‌رود.
کاهش هزینه‌ها
شهردار منطقه 8 قم هم از کسانی است که اجرای طرح جمع‌آوری زباله به صورت زوج و فرد را موفقیت‌آمیز شمرده و می‌گوید: با وجود زیرساخت‌های ضعیف این منطقه، این طرح 65 تا 70 درصد موفقیت داشته است.
سید عبدالله سلیمانی با بیان اینکه از مهرماه سال جاری تاکنون بیش از 12 هزار تن به جمعیت پردیسان اضافه شده است، گفت: سال گذشته حجم جمع‌آوری زباله در این شهرک در طول روز 39 تن بود که امسال با وجود افزایش جمعیت و کاهش ماشین‌آلات و نیروی انسانی جمع‌آوری زباله، در طول روز به 46 تن رسیده است.
به گفته وی در یک سال گذشته به کارگیری 2دستگاه ماشین و 4 کارگر جمع آوری زباله در این منطقه نسبت به سال‌های قبل کاهش یافته است.
سلیمانی اضافه کرد: از زمان اجرای طرح تاکنون، ماهانه 160 تا 200 میلیون ریال در هزینه جمع‌آوری و تفکیک زباله در پردیسان صرفه‌جویی شده است.
وی در عین حال بیان کرد: تا زمانی که مشارکت مردم این منطقه به صددرصد نرسد، آسیب‌هایی در زمینه انباشت زباله در مجتمع‌های مسکونی و یا معابر، این منطقه را تهدید می‌کند.
در مجموع نتایج اجرای این طرح در پردیسان موجب شده سازمان مدیریت پسماند به فکر اجرای آن در مناطق دیگر شهرداری هم بیفتد. آنطور که میر ابراهیمی می‌گوید منطقه بعدی که مردم در آن باید زباله‌های خود را به صورت یک شب در میان بیرون بگذارند منطقه 4 است و این طرح کم کم به مناطق دیگر هم تسری پیدا خواهد کرد.
او می‌گوید برای موفقیت کامل این طرح در کل شهر مدیران باید حوصله زیاد داشته باشند و شهروندان هم باید همراهی کنند و در نهایت عده اندکی هستند که بی‌دلیل لجاجت می‌کنند که البته با این افراد باید از راه‌های دیگری برخورد کرد.
منبع: همشهری
