وطن
امروز از ضعف دیپلماسی در استراتژیک‌ترین وزارتخانه اقتصادی کشور گزارش
داده است : شیوه دیپلماسی وزارت نفت، اکنون این ذهنیت را متبادر ساخته که
زنگنه و همه یاران او در تلاشند تا از چهارراه طالقانی بازار جهانی نفت را
به کنترل خویش درآورند. این درحالی است که فعالان بازار نفت معتقدند ضعف
دیپلماسی وزیر نفت باعث شده است تا حق افزایش تولید نفت کشور در دوران
پساتحریم نادیده گرفته شود. وزارت نفت ایران اعلام داشته، چنانچه صادرات
نفت‌خام خود را در سال آینده به بیش از روزانه 2 میلیون بشکه برساند، این
بدان معناست که یک میلیون بشکه دیگر به ظرفیت تولید خود افزوده است.بنابراین اگر به ازای یک میلیون بشکه نفت، میانگین بهای طلای سیاه50 دلار در هر بشکه محاسبه شود، سالانه 37 میلیارد دلار به درآمد کشور افزوده خواهد شد. رقمی که لااقل با این وضعیت صنعت نفت کشور در عرصه بین‌الملل، امری بعید به نظر می‌رسد.
مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران هم پیش‌بینی کرده که در اسفندماه سال جاری حجم صادرات نفت خام ایران به یک میلیون و 500 هزار بشکه افزایش یابد. او هنوز اشاره‌ای نداشته که با رفع تحریم، آیا رقم وعده شده دایر بر افزایش تولید بلادرنگ 500 هزار بشکه‌ای محقق شده یا خیر؟ اما پرواضح است که پاسخ همچنان منفی است.
ایران برای بازگشت به بازار جهانی نفت با چالش‌های بزرگی دست و پنجه نرم می‌کند. بویژه اینکه بازگشت ایران به بازارهای جهانی نفت منجر به افزایش عرضه بیشتر نفت شده که این خود یک دست‌انداز بزرگ‌تر برای صندوق خالی از درآمدهای نفتی کشور محسوب می‌شود. ایران تا اینجای کار و از محل افت صادرات نفت خود در یک سال اخیر بیش از 20 میلیارد دلار از دست داده است. با این همه برای بازگشت به سطوح بالاتر جدول سازمان اوپک در شرایط کنونی، ایران چاره‌ای جز افزایش تولید نخواهد داشت. افزایش تولیدی که با دست‌انداز‌های فنی و سیاسی بسیاری روبه‌رو بوده است. «تکنولوژی ضعیف و قدیمی»، چاه‌های با عمر بیش از 50 سال و ضریب بازیافت پایین، تخلیه نیروی انسانی کارشناس از بدنه وزارت نفت و تنگنای مالی شدید، دست وزارت نفت را برای تحقق افزایش تولید بسته و نفس صنعت نفت کشور را به شماره انداخته است. بیژن نامدارزنگنه بیش از هر زمان دیگری حتی در طول 23 سال وزارت خویش، تحت فشار بوده و این فشار‌ها به مرور از او، فردی کم‌طاقت و انتقادناپذیر ساخته است. با این همه وزارت نفت چاره‌ای جز مهیا کردن زمینه بازگشت باصلابت ایران به صدر جدول اوپک ندارد. اما آیا در شرایط کنونی ژنرال‌های تحت فرمان زنگنه، توانایی هموار کردن این راه ناهموار را دارند؟ تلاش شبانه‌روزی اعضای سازمان اوپک منجر به تولید روزانه 32 میلیون بشکه نفت شده که این امر جدای از ایجاد 2 میلیون بشکه مازاد در بازار و افت شدید قیمت نفت، فضا را برای بازگشت ایران بشدت تنگ هم کرده است....
مقامات ارشد وزارت نفت ایران ازجمله معاون بین‌الملل وزارت نفت و مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران هیچ توفیقی در اقناع طرف‌های مقابل برای کاهش تولید نفت و بازگشت سهم ایران به بازار نداشته‌اند. از نگاه دست‌اندرکاران امر، دیپلماسی کنونی وزارت نفت به دیپلماسی انتحار شباهت بیشتری داشته تا دیپلماسی پویا و فعال. نمونه بارز دیپلماسی فعال در شرایط کنونی در سازمان اوپک را می‌توان کشوری چون ونزوئلا قلمداد کرد که برای افزایش تولید خویش پای وزرای نفت و خارجه خود را هم به وسط کشیده و اکنون به جای ایران به جریان محور در حلقه تصمیم‌سازی بازار نفت اوپک مبدل شده است.
نقشی که تا همین چند سال قبل از آن برعهده ایران بوده است. در عوض، تنها استراتژی مدیران ارشد وزارت نفت دمیدن در شیپور افزایش تولید آن هم بدون تحقق رقم اعلامی بوده که همین امر هم به عاملی برای رقابت بیش از پیش رقبا مبدل شده است.
منبع: تابناک