روزنامه ایران در شماره امروز (شنبه) خود با غلامرضا تاجگردون در باره عملکرد مجلس نهم گفت وگو کرده است که مشروح آن را در ادامه می خوانیم:
تاجگردون از معدود اصلاحطلبانی بود که نه تنها توانست به مجلس اصولگرای نهم راه یابد، بلکه در میان اکثریت اصولگرایان ریاست یکی از کمیسیونهای کلیدی مجلس را هم برعهده گرفت و حتی در فراکسیون رهروان ولایت در رقابت با محمدرضا باهنر، از اصولگرایان کهنهکار مجلس شانس حضور در سمت نایب رئیسی مجلس را نیز پیدا کرد و البته ماندن در رأس کمیسیون برنامه و بودجه را به آن ترجیح داد. او جزو ۷۳ نماینده باقی مانده از مجلس نهم در مجلس دهم است. این نماینده اصلاحطلب مجلس با اشاره به عملکرد مجلس نهم معتقد است که در ابتدای روی کار آمدن دولت حسن روحانی، دیوار یخی بین دولت و مجلس وجود داشته اما فشارهای اجتماعی موجب بهبود تعامل دولت و مجلس شده است. نماینده مردم گچساران در مجلس عملکرد مجلس نهم را بر رأی مردم در انتخابات مجلس دهم اثرگذار میداند و میگوید که مردم در این دوره از انتخابات مجلس به عملکرد مجلس نهم در حوزه سیاست خارجی و برجام «نه» گفتند. گفتوگوی «ایران» با غلامرضا تاجگردون را میخوانید.
با توجه به اینکه مجلس نهم دو دولت احمدینژاد و روحانی را تجربه کرد، ارزیابی شما از تعامل مجلس با این دو دولت چیست و چه تفاوتی در این زمینه وجود داشت؟
زمانی که مجلس نهم روی کار آمد، دولت احمدینژاد بر سر کار بود و درست است که مجلس اصولگرا بود اما عمدتاً نمایندگانی در مجلس بودند که اکثریت با دولت رابطه مناسبی نداشتند و ما شاهد اتفاقاتی مثل استیضاحها، یکشنبه سیاه و سؤال از رئیس جمهوری بودیم.
البته مردم نگاه مثبتی به مجلس نهم ندارند اما در دو سال اولی که این مجلس با دولت کار کرد، تنها کاری که مجلس انجام میداد، این بود که مراقب باشد وضعیت از آنچه که هست، خرابتر نشود. بنابراین طرحها، لوایح، استیضاحها و سؤالها بیشتر در این جهت بود. با این شرایط خیلی نباید انتظار داشت که در این دو سال اتفاق خاصی بیفتد.در دولت آقای روحانی نیز شرایط به گونه دیگری بود، شاید تنها ۱۰ یا ۱۵ نماینده به آقای روحانی رأی دادند اما یک حسن قضیه این بود که هر کدام از کاندیداها طرفدارانی را بین نمایندگان داشتند. اگرچه نهایتاً این موضوع باعث شد که دیوار یخی و دیوار سرد بین دولت و مجلس وجود داشته باشد اما کمکم به دلیل فشارهای اجتماعی، تعامل قدری بهتر شد.
متأسفانه دولت یازدهم در یکی دو بعد نتوانست رابطه خوبی با مجلس برقرار کند؛ مثلاً در حوزه سیاسی یا بخش فرهنگی و آموزشی هیچ ارتباطی بین دولت و مجلس برقرار نشد، اما در بخش اقتصادی به نظر من دولت خیلی از مجلس آسیب ندید و مجلس مجوزها و مقررات مورد نیاز را در اختیار دولت گذاشت. برجام هم حرکت سنگینی بود که به نفع دولت در مجلس اتفاق افتاد اما سرجمع صدای مجلس صدای همراهی با دولت نبود. اگرچه به نظر من در خیلی از قوانین و مقرراتی که باعث میشد دولت بتواند خوب کار کند، عملکرد مجلس عملکرد بدی نبود.
عملکرد کارشناسی مجلس نهم را چطور ارزیابی میکنید و فکر میکنید چقدر نگاه سیاسی یا احیاناً مسائل قومی و محلی در طرحها و لوایح دخیل بوده است؟
ما نگاه جناحی را در حوزه سیاست خارجی و بحثهای فرهنگی و آموزش عالی داشتیم. اما در سایر موارد بحثهای جناحی خیلی مؤثر نبود مثلاً ما قانون تنظیم مقررات مالی دولت را تصویب کردیم یا در بودجههای سالانه احکام دائمی برنامه و مواردی از این دست اختیارات بالایی به دولت دادیم. من در این موارد تعارضی را بین دولت و مجلس نمیبینم و فکر میکنم که مجلس در این بخشها در جهت تضعیف دولت کار نکرد اما به هرحال در حوزه سیاسی و سیاست خارجی قدری تعارض بین دولت و مجلس وجود داشت.
ارزیابی شما از فعالیتهای تشکیلاتی و فراکسیونی در مجلس نهم چیست و فکر میکنید چرا فراکسیونهای سیاسی مجلس نهم بویژه فراکسیون رهروان ولایت که به نوعی اکثریت را در اختیار داشت، نتوانست تأثیرگذاری مشخصی در روند فعالیتهای مجلس داشته باشد؟
فراکسیون رهروان ولایت در اواخر کار خیلی تضعیف شد و دلیلش اعتماد بیش از حد آقای لاریجانی به جریانات تند اصولگرایی بود که دو سه بار هم تکرار شد. یکی از آنها موضوع برجام بود ما شاهد این بودیم که عضو اصلی فراکسیون خلاف نظر فراکسیون رأی داد و کم کم اثرات فراکسیون داشت کم میشد. البته به نظرم تا آخر خوب دوام آورد اما روزهای آخر تضعیف شد. ضمن اینکه وقتی مطالبات برخی نمایندگان در امور اجرایی جواب داده نمیشود، عملاً آنها زده میشوند و قدری به سمت جریان اصولگرا کشیده میشوند. در برخی امور دیگر هم نمایندگان به سمت دولت توجه داشتند و اگر چیزی در فراکسیون تصمیمگیری میشد که دولت مخالف آن بود، رأی فراکسیون غالب نمیشد بنابراین فاکتورهای متعددی موجب شد که فراکسیون نتواند در برخی امور موفق باشد.
فکر میکنید رأی مردم در انتخابات مجلس دهم چقدر به عملکرد نمایندگان در مجلس نهم مرتبط بوده است؟
عملکرد مجلس نهم بخصوص در فضای سیاسی خیلی روی رأی مردم تأثیر داشت. مردم در واقع نه بزرگی به عملکرد مجلس نهم در حوزه سیاست خارجی و برجام گفتند که این یک نه جریانی بود. در انتخابات مجلس نهم هم خیلی از نمایندگان مجدداً انتخاب نشدند اما نمایندگان ادوار به مجلس نهم راه پیدا کردند. اما در این دوره نمایندگان ادوار هم چندان توفیق نداشتند. پس این هم یک نه به مجلس نهم بود و هم نه به یک جریان سیاسی. قطعاً عملکرد مجلس نهم خیلی تأثیر داشت و مردم در رأی دادن هماهنگ شدند؛ این موضوع در تهران و کلانشهرها خودش را خیلی نشان داد و در شهرستانها هم بعضاً به چشم میخورد.
فراکسیونهای سیاسی مجلس دهم چقدر میتوانند در فضای مجلس مؤثر باشند؟
فعلاً فراکسیونها خیلی از نظر تعداد به هم نزدیک هستند و هیچ کس احساس قدرت مطلق ندارد. الان سه ماه از انتخابات گذشته و کسی نمیتواند بگوید که من اکثریت مطلق هستم. اما طبیعتاً آنها باید قدرت لابیشان را برای برخی موضوعات افزایش دهند زیرا چهرههای مستقل زیادی هستند که میتوانند در امر اداره مجلس تأثیرگذار باشند و هر فراکسیون بتواند به اینها نزدیک شود بخصوص در اداره مجلس و نگهداشت فعالیتهای مجلس موفقتر خواهد بود.
پیشبینی شما از رابطه دولت و مجلس در دوره دهم چیست و فکر میکنید با توجه به نزدیکتر بودن رویکرد این دوره از مجلس به دولت نحوه تعامل این دو قوه به چه شکل خواهد بود؟
اتفاقاً برخلاف اینکه فکر میکنند مجلس دهم خیلی با دولت هماهنگ خواهد شد، به نظر من مجلس نهم هماهنگتر بود بخصوص در بحثهای اقتصادی. اینکه رویکرد نزدیکتر است را زیاد نمیشود پیشبینی کرد زیرا مردم خیلی حزبی به نمایندگان نگاه نکردند بلکه به نمایندگان قبلی نه گفتند و شاید اختلافنظرها حتی بیشتر از قبل باشد.
چه خلأهایی در بعد نظارت و قانونگذاری در مجلس نهم وجود داشته و بر این اساس، مهمترین اولویتهای مجلس دهم را چه میدانید؟
ما نباید خیلی سیاسی به موضوعات نگاه کنیم، در تقابل با دولت نباشیم اما بدانیم دولت هم باید امور اجرایی را انجام دهد. باید تعارف را کنار بگذاریم و بدانیم نقد منصفانه به معنی مخالفت با دولت نیست. دولت هم این را متوجه باشد و بداند نقد کردن به معنی مخالفت نخواهد بود. مردم هم متوجه این هستند که مجلس یک وظیفه ذاتی دارد و نباید این وظیفه را هیچگاه فراموش کند؛ چه اصولگرا باشد چه اصلاحطلب. بعضاً در مجلس نهم دو طرف این موضوع را فراموش کردند در صورتی که باید مجلس دهم به این موضوع خصوصاً در بعد نظارت توجه داشته باشد. ما باید در بخش نظارت حب و بغض را کم کنیم. سؤالهای بیخودی و استیضاحهای بیخودی مطرح نکنیم تا سؤالها و استیضاحهای خوب جواب بدهد.
من خودم سؤالات و تذکراتی داشتم اما اگر میخواستم آنها را مطرح کنم، شاید صرفاً یک سؤال به سؤالات دیگر اضافه میشد. متأسفانه اتفاقی که افتاد، این بود که بسیاری از سؤالهای فنی جا ماند و به جای آن سؤالات شخصی و سیاسی حاکم شد، ما باید در مجلس دهم با استفاده از این تجارب جلوی تکرار این موضوع را بگیریم.