دکتر غلامرضا شریعتی در کارگروه آموزش، پژوهش و فناوری خوزستان که دوشنبه، 15 آذرماه در سالن جلسات استانداری برگزار شد با بیان اینکه دانشگاه میتواند هم پژوهشهای عرضهمحور و هم پژهشهای تقاضامحور را دنبال کند،
اظهارکرد: گاهی جامعه نیاز به محصول خاصی ندارد اما زمانی که دانشگاه متناسب با سایر پژوهشهای انجامشده بتواند پژوهشی را دنبال کند که منجر به تولید محصولی شود و این محصول نیز باعث اصلاح یا بهبود برخی فرآیندها شود، جامعه نیز مشتری چنین محصولی میشود.
وی افزود: بنابراین مسأله کاربرد را در زمینه پژوهشهای تقاضامحور یا عرضهمحور میتوان دنبال کرد و با توجه به اینکه پژوهش امری تدریجی و آرام است نباید این طور گفت که هر زمان اراده کنیم نتیجه ملموس پژوهشها را فوراً میبینیم.
شریعتی با اشاره به زنجیره پژوهشها که منجر به تولید یک محصول میشود، خاطرنشان کرد: گاهی ممکن است برای رفع یک نیاز یا ساخت یک دستگاه یا دارو نیاز به 100 پروژه تحقیقاتی و پژوهشی متوالی باشد تا آن محصول مورد نظر عرضه و تولید شود.
این صحیح نیست که از هر پژوهشی انتظار یک نتیجه ملموس و محسوس داشته باشیم و اگر پژوهشی منجر به تولید یک محصول یا رفع یک نیاز نشود، آن را به فراموشی بسپاریم.
وی با تأکید بر اهمیت تکمیل زنجیره پژوهشی عنوان کرد: گاهی در جامعه احساس نیاز به یک محصول یا کالای خاصی وجود دارد یا احساس میشود اگر محصولی عرضه شود جامعه مشتری و خواهان آن محصول خواهد بود و آن کالا یا محصول به نوعی در روند زندگی بهبود ایجاد میکند؛
بنابراین زنجیرههای مختلفی که منجر به تولید و عرضه یک محصول میشود باید تقسیم شوند و هر فردی بخشی از این کار را بر عهده بگیرد و آن را به صورت متوالی دنبال کند. اگر تمام این زنجیره را در یک بخش بخواهند دنبال کنند به علت گستردگی کار نتیجه مد نظر حاصل نمیشود، بنابراین لازم است میان بخشهای مختلف زنجیرههای پژوهشی تقسیم و به صورت متوالی دنبال شود.
استاندار خوزستان با اشاره به اینکه در کار پژوهشی برای رفع نیاز جامعه باید زنجیره آن را به صورت تدریجی و تقسیم به بخشهای مختلف دنبال کرد، گفت: باید این گونه کار پژوهشی را به پیش برد تا در هر مرحله خوراک فکری و پژوهشی مرحله بعد فراهم شود و با تکمیل زنجیره پژوهشی محصول مدنظر عرضه شود. تحقیقات پژوهشی که در دانشگاهها انجام میشود، این گونه نیست که به درد نخورند؛ گاهی بعضی از آنها واقعاً بیفایده هستند اما بسیاری از آنها دارای فایده هستند و به درد میخورند اما به علت اینکه فاقد نظام فکری هستند به فراموشی سپرده میشوند.
شریعتی با بیان اینکه مقالهها و پژوهشهای ما نباید ابتر باشند، گفت: در خصوص ارتباط دانشگاه با صنعت همه اعم از دانشگاهیان و مسئولان بخش صنعت مقصر هستیم.
از سوی دیگر به نوعی همه ما با توجه به اینکه روند جامعه از گذشته به این شکل بوده، بیتقصیر هستیم. دانشگاه باید مسئولیت کار را بر عهده بگیرد و دستگاههای اجرایی را آموزش دهد تا نسبت به پژوهش و تحقیقات احساس نیاز کرده و با دانشگاهها پیوند برقرار کنند، اما فکر میکنم بسیاری از دستگاه های اجرایی ما اصلاً چنین احساسی نسبت به امر پژوهش ندارند.
وی با تأکید بر اینکه لازم است ضرورت امر پژوهش را احساس کنیم، عنوان کرد: این ضرورت را متأسفانه احساس نمیکنیم. همچنین دستگاههای ما ضرورت تولید ثروت از طریق دانش را احساس نمیکنند. در صورتی که اکنون در عمده کشورهای توسعه یافته پژوهشهای دانشگاهی منجر به تولید محصول میشود و هزینههای هنگفت و سرسامآور این پروژهها را نیز کمپانیها و شرکتهای آن کشورها تأمین میکنند.
آنها زمانی که احساس نیاز به پژوهشهای دانشگاهی میکنند با میلیونها دلار سرمایهگذاری از پژوهشهای دانشگاهی جهت تولید محصول حمایت میکنند.
استاندار خوزستان با بیان اینکه صحبتهای کلی در خصوص پژوهش که تکمیلکننده زنجیره پژوهشی نباشد کاری را به پیش نمیبرد، اظهار کرد: با تدوین سند آمایش علمی و فناوری خوزستان کاملاً موافق هستم و باید این سند، متناسب با نیازهای استان و همچنین آن دسته از نیازهایی که در صورت عرضه در استان مشتری پیدا میکند، تدوین شود؛ یعنی این سند در برگیرنده پژوهشهایی باشد که عرضه محصولات ناشی از آن باعث فعالتر شدن پتانسیلها و استعدادهای استان، تولید مولد و اشتغال باشد.
وی تصریح کرد: با چنین روندی موافق هستیم و این سند باید با دخالت دانشگاههای مختلف در سطح استان، پارک علم و فناوری، دستگاههای مجری و اجرایی تدوین شود که در زمینههای کشاورزی، صنعت و معدن،خدمات، گردشگری و مسائل اجتماعی و ... کار پژوهشی عمیق صورت بگیرد و راهکار نیز ارائه شود و تمام این موارد باید در فضایی آرام و بدون دعوا و هیاهو با منطق و محوریت علم دنبال شود تا به نتیجه مدنظر برسد.
شریعتی در خصوص درخواست برخی اعضای کارگروه آموزش، پژوهش و فناوری خوزستان مبنی بر راهاندازی مراکز تحقیقاتی استراتژیک گفت: در این خصوص ایراداتی وجود دارد که فعلاً از دست ما خارج است. مطمئناً برخی مسئولان استانی بیشتر از مسئولان کشوری به نیازهای استان احاطه دارند اما کشور ما تاحدودی تمرکزگرا است و تشکیلات و چارتهای سازمانی در مرکز متمرکز است.
استاندار خوزستان گفت: امکان راهاندازی چنین مراکزی در استانها بهویژه خوزستان فراهم نشده است و من در دیداری که با رییسجمهور و معاونانشان داشتم تأکید کردم که خوزستان، استانی در حد یک منطقه است؛ بنابراین با توجه به وسعت و گستردگی و زیرساختهای استان باید اختیارات خوزستان متناسب با اختیارات یک منطقه باشد و در این زمینه بسته پیشنهاداتی نیز ارائه کردیم. در هر صورت سند آمایش فناوری باید تدوین شود و ما آمادگی حمایت از تدوین این سند را داریم.