در هر نقطه از استان فرهنگی یزد حداقل یک یا 2 کتاب فروشی یا کتابخانه
عمومی دیده میشود که برخی از آنها حتی در نشر کتاب نیز فعالیت دارند ولی
با این وجود جای خالی کتاب در سبد خانوارهای یزد بسیار مشهود است.
این روزها اقبال برخی یزدیها به موبایل فروشیها، فستفودیها و
پیتزافروشی ها خیلی بیشتر از کتابخانه ها و کتاب فروشی هاست و این
در حالی است که کارشناسان معتقد هستند میزان توسعه یافتگی هر جامعه و
کشوری میزان مطالعه و فرهنگ بالای کتابخوانی شهروندان آن ارتباط دارد و
هزچه میزان مطالعه در جامعهای بیشتر باشد، آن جامعه در راه رشد و توسعه
فرهنگی بیشتر قدم برداشته است.
برخی افراد ساعتها پشت ویترین مغازهها به دنبال برند یا مارک لباس و کفش
هستند یا روزهای تعطیل به دنبال یک گردهمایی دوستانه، بهترین کافیشاپها
یا فستفودهای شهر را زیر و رو میکنند ولی متاسفانه برای خرید کتاب
لحظهای هم درنگ نمیکنند.
در جامعه فرهنگی ما که دارای تمدنی چندین هزار ساله است و همگان به تمدن و
ارزشهای فرهنگی آن آفرین میگویند، کتاب در «سبد فرهنگی» خانوادهها جایی
ندارد.
شاید مشکلات اقتصادی، گرانی کتاب، نبود تنوع در موضوع کتابها، دغدغه فکری و
دل مشغولیهای اجتماعی، ما را از «یار مهربان» دور کرده باشد ولی میتوان
با هدیه دادن کتاب به یکدیگر و فرهنگسازی، این خلأ فرهنگی را پر کرد.
دوری خانوادهها از کتاب و مطالعه
یک شهروند یزدی میگوید: کتاب و کتابخوانی در بین خانوادههای امروزی جایی
ندارد و جای آن را فضای مجازی و انواع وسایل ارتباط جمعی گرفته است در
حالی که مطالعه میتواند سواد افراد را در همه عرصههای اجتماعی، فرهنگی،
فکری و سیاسی ارتقا بخشد.
«علی ضیایی» میافزاید: هر چند کتاب گران است ولی میتوان با عضویت در
کتابخانه های عمومی این کمبود را برطرف کرد و فرهنگ مطالعه را افزایش داد.
از طرفی بزرگترها نیز می توانند با قصه گویی و خواندن کتاب از سنین
پایه و کودکی، این فرهنگ را در کودکان خود نهادینه کنند.
یک بانوی یزدی نیز معتقد است که متاسفانه کتاب جایی در بودجه خانوادهها
ندارد و باید این فرهنگسازی را از طریق خانوادهها، آموزش و پرورش و دیگر
نهادهای فرهنگی در جامعه نهادینه کرد.
«عالیه رحیمی» پیشنهاد می کند که خانوادهها به جای خرید هدیههای گران
قیمت در جشن تولد کودکان خود، کتاب را به کودکان هدیه کنند و از این طریق
فرهنگ مطالعه را در جامعه بسط دهند.
وی بیان میکند: باید در هر محلهای کیوسکهای کتاب راهاندازی شود تا
افراد محله با دسترسی آسان به کتاب و مطالعه این کتابها، این عادت را در
خود تقویت کنند تا از این طریق فرهنگ کتابخوانی بیشتر توسعه یابد.
هدیه دادن کتاب به زوجهای جوان
یک فرهنگی بازنشسته نیز میگوید: در یزد با وجود کتابخانههای عمومی زیاد،
کتاب و کتابخوانی در سبد فرهنگی خانوارها کمتر دیده میشود و اندک خانواده
هایی هستند که به کتاب و کتابخوانی اهمیت میدهند.
«علی عبدالهی» که کتابفروش است، میافزاید: به نظر من باید ریشسفیدان
فامیل برای دادن هدیه به زوجهایی که تازه ازدواج کردهاند، کتابهایی که
مختص زندگی زناشویی، تربیت فرزند و آداب همسرداری است، هدیه دهند و از این
طریق مطالعه را بین خانوادههای جوان فرهنگسازی کنند.مسئول یک کتابفروشی
معروف به نام «نیکو روش» نیز اظهار می کند: این روزها مردم به دلیل
دغدغه فکری، مشکلات اقتصادی و گرانی کتاب، کمتر به سمت مطالعه و کتابخوانی
میروند و کتاب را در سبد فرهنگی خود قرار میدهند.وی با بیان این که تنها 8
نفر از مجموع مولفانی که در یزد وجود دارند، فعال هستند، تصریح می کند:
قطعاً فروش اندک کتاب با توجه به نیاز مولفان و ناشران کتاب به حمایت،
انگیزه آنها را کاهش می دهد.
وجود 108 کتابخانه عمومی در استان
مدیر کل کتابخانههای عمومی استان نیز میگوید: استان با جمعیتی حدود یک
میلیون و یکصد هزار نفر دارای 108کتابخانه عمومی با بیش از 2 میلیون نسخه
کتاب است ولی تنها حدود صد هزار نفر در کتابخانههای این استان عضویت دارند
یعنی کمتر از 10 درصد جمعیت استان عضو کتابخانهها هستند و از این کتابها
بهرهمند میشوند.
«رقیه دوست فاطمیها» بیان میکند: با توجه به سهم 35درصدی دانشآموزان در
حال تحصیل و دانشجویان استان، تنها 30 درصد از جمعیت افراد در حال تحصیل
استان جذب کتابخانههای استان شدهاند، هرچند که با توجه به پیشتازی دانش
آموزان یزدی در ماراتن کنکور سراسری کشور و اختصاص رتبههای تک رقمی به
دانشآموزان یزدی انتظار میرود کتاب و کتابخوانی در چنین استانی بیشتر
باشد.
وقت گذراندن در فضای مجازی و رها کردن مطالعه
مدیر کل کتابخانههای عمومی استان میگوید: تنها مطالعه کتب درسی برای
دانشآموزان مفید نیست بلکه باید طوری فرهنگسازی کرد که دانشآموزان یزدی
برای افزایش فرهنگ و مهارت زندگی خود به مطالعه و کتابخوانی بپردازند.
«رقیه دوستفاطمیها» اظهار میکند: خانواده ها گرانی کتاب و نداشتن وقت
کافی را دلیل نداشتن مطالعه میدانند ولی وقت زیادی را برای فضای
مجازی و همچنین هزینههایی را برای خرید گوشیهای گران قیمت صرف میکنند.