باغستان سنتی قزوین با بیش از یک هزار سال قدمت امروز به دلیل کم آبی، توسعه نامناسب شهر و سودجویی برخی افراد فرصت طلب از وضعیت مناسبی برخوردار نیست و نیاز به مراقبت و توجه بیشتر دارد.
کد خبر: ۵۲۴۹۱۵
تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۳۹۶ - ۱۱:۲۵ 15 November 2017
به گزارش تابناک قزوین به نقل از ایرنا، باغستان سنتی قزوین در گذشته با چهار هزار و 200 هکتار وسعت گرداگر این شهر را فراگرفته بود ولی اکنون به دلیل بحران، توسعه نامناسب شهر و سودجویی برخی افراد و نداشتن انگیزه کافی در بین باغداران تنها 2 هزار و 500 هکتار آن باقی مانده است.
این مجموعه باغ‌ها اکنون به سه بخش سبز، نیمه سبز و خشک تقسیم می شوند و بخش های عمده سرسبز آنها در نقاط جنوبی شهر قزوین قرار گرفته و مابقی به سوی خشکی و نابودی پیش می روند.
باغستان‌های سنتی قزوین بیش از یک هزار سال قدمت دارند و وصف آنها در کتاب سفرنامه ناصرخسرو قبادیانی چنین آمده است:'باغستان بسیار داشت، بی دیوار و خار و هیچ مانعی از دخول در باغات نبود'.
در گذشته این باغها به وسیله آب پنج رودخانه به نام‌های ارنزک، دیزج، وشته، دلی چای و زویار آبیاری می‌شدند ولی اکنون به علت توسعه شهر و برداشت آب این رودخانه‌ها باغستان‌های سنتی قزوین با مشکل کم‌آبی و نابودی رو به رو هستند.

**باغستان سنتی قزوین از بین برود، علاوه بر خدا تاریخ نیز ما را نمی بخشد
استاندار قزوین در بازدید از این میراث قزوینیان ضمن تاکید بر ضرورت حفظ و احیای باغستان سنتی قزوین به عنوان میراثی ارزشمند گفته بود: در صورت حذف و از بین رفتن این مجموعه علاوه بر خدا، تاریخ ما را نمی بخشد.
زاهدی با بیان اینکه باغستان سنتی به دلیل فواید و آثار مثبتی که برای قزوین دارد از اهمیت بالایی برخوردار است، گفته بود: به جرات می توان اذعان کرد حیات این شهر به این مجموعه وابسته است و در صورت نابودی این میراث، قزوین با تغییر اقلیم و مشکلات زیادی مواجه خواهد شد.
استاندار قزوین همچنین بر تامین اب باغستان سنتی قزوین تاکید و گفته بود: باید آب این مجموعه را از آورده های طبیعی به علاوه سهم هشت میلیون متر مکعب سالیانه از رودخانه ها و پسآب های تصفیه خانه ها تامین کنیم، چون تزریق آب به این مجموعه به عنوان آبخوان قزوین در واقع تزریق آب به منابع زیرزمینی نیز هست.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قزوین نیز در بازدید از این مجموعه گفته بود: هر تصمیم ما باید با نظر باغداران اتخاذ شود چون ما نمی توانیم بدون نظر آنها در اتاق های خود برای این مجموعه تصمیم گیری کنیم.
علی فرخزاد همجنین به عملی نشدن وعده ها در خصوص اجرای برنامه ها در باغستان سنتی قزوین انتقاد کرده و گفته بود: نزدیک به 17 سال است که حرف های تکراری در جلسات برای مدیریت باغستان سنتی زده می شود اما در وادی عمل به هیچکدام آنها توجهی نمی کنیم.

**حذف باغستان سنتی، قزوین را به شوره زار تبدیل می کند
به اعتقاد فعالان محیط زیست حذف باغستان سنتی و سیستم آبیاری این باغ ها موجب می شود قزوین به زودی به شوره زار تبدیل شود.
یک عضو هیات علمی دانشگاه و فعال محیط زیست در خصوص باغستان های سنتی قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: باغستان سنتی به عنوان مهمترین شاخصه محیط زیستی و محور اکوسیستم انسانی شهر قزوین محسوب می شوند به گونه ای که این شهر از ابتدای شکل گیری به دلیل شرایط خاص خود بر مبنای باغستان شکل گرفته است.
شکوه کرمانشاهانی افزود:اگر باغستان را از شهر قزوین حذف کنیم هیچ جایگزینی را برای آن نداریم که مدیریت آب را انجام داده و حیات را برای ما ممکن سازد.
وی افزود: اگر این درختان و سیستم آبیاری در وضع فعلی بحران آب از قزوین حذف شوند قطعا در آینده بسیار نزدیک با زمین های شوره زار مواجه خواهیم بود.
این فعال محیط زیست با بیان اینکه طبق آمار تنها هفت سال آینده آب قابل استحصال در قزوین خواهیم داشت،افزود: سیستم باغستان بر مبنای دانش بومی آب این امکان را فراهم می کند که آب های سطحی که تنها امید باقی مانده برای آب اقلیم ما هستند ذخیره شده و به چرخه مصرف باز گردند.
این عضو هیات علمی دانشگاه ادامه داد: امروزه محققان به این نتیجه رسیده اند که راهکار بقای شهرها ایجاد سیستمی شبیه سیستم باغستان سنتی است چون این سیستم علاوه بر مدیریت دانش آب به تولید اکسیژن منجر شده و به عنوان فضای سبز مفرح و کمربند سبز شهر در برابر ریزگردها و سایر تهدیدها مقاومت می کنند.
وی افزود: این مجموعه درکنار همه این مزیت ها به عنوان هویت شهری و تمدن شهر قزوین شناخته می شود و در نتیجه همه این موارد بر اهمیت حفظ و نگهداری از این میراث تاکید دارند.
این فعال میحط زیست ادامه داد: اقداماتی که در توسعه شهری در ساخت و توسعه پل ها و معابر و توسعه فضای سبز در شمال شهر صورت می گیرد همه به نابودی باغستان منجر خواهد شد.
وی با اشاره به مطالبات سمن های محیط زیست در حفاظت از باغستان سنتی قزوین، افزود: امیدواریم مدیریت ارشد استان جلوی تخریب ها و توسعه افسارگسیخته و نامتوازن را بگیرد و تاکید کند که در طرح های توسعه ای به باغستان به عنوان اولین مساله و بالاتر از پیوست زیست محیطی نگریسته شود.
یکی دیگر از فعالان محیط زیست در گفت و گو خبرنگار ایرنا گفت: باغستان سنتی قزوین یک اثر فرهنگی برای شهر قزوین است و می توان این میراث فرهنگی را به یک ثروت برای شهر تبدیل کرد.
بتول صحراکاران ادامه داد: امروزه ایجاد باغ شهر و کشاورزی شهری در تئوری های جدید شهرسازی مطرح می شود درحالی که اجداد ما این تئوری را یک هزار سال قبل به عنوان باغستان سنتی گرداگرد شهر قزوین اجرا کرده اند.
وی افزود: باغستان یک فرصت ویژه و یک نمونه تاریخی برای شهر قزوین است و نگاه تک بعدی به آن موجب می شود که ارزش و جایگاه این مجموعه از میان برود.
این فعال محیط زیست با اشاره به مالکیت خصوصی در مجموعه باغستان سنتی، افزود: برای تداوم حیات باغ های خود چاره ای نداریم جز اینکه جایگاه باغداران را بسیار فراتر و بالاتر از معماران و شهرسازان قرار دهیم چون آنها هزار سال قبل به تئوری کنونی شهرسازی مدرن دست یافته بودند و باید به نظر و عملکرد آنها احترام گذاشت.
صحراکاران افزود: رمز حفظ باغستان سنتی قزوین به حمایت ویژه از باغداران، تعیین مشوق و افزایش جنبه اقتصادی باغها باز می گردد تا رغبت نسل جوان را به فعالیت در این باغ ها و افزایش تولید و حفظ آنها افزون سازد.
یک فعال محیط زیست و عضو انجمن زیست محیطی الموتیان نیز در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: باغ های سنتی قزوین مانند یک کمربند سبز و پتانسیل زیست محیطی برای شهر عمل می کنند و می توانند تامین کننده اکسیژن مورد نیاز شهروندان باشند.
طاهره پرهیزگاری افزود: باغستان سنتی قزوین به عنوان یک سیل بند و یک آبخوان بزرگ سالها پایدار بوده اند و امیدواریم با مدیریت جدید استان شاهد تحول در حفظ و نگهداری از این باغستان ها باشیم.
پرهیزگاری ادامه داد: باغستان سنتی قزوین نقش ذخیره کننده منابع آب را در این شهر داشته و امیدواریم با لحاظ کردن پیوست زیست محیطی در پروژه ها نسبت به حفظ و احیای این هویت فرهنگی و تاریخی و طبیعی اقدام شود.
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار